Lwów na starej fotografii

O WYSTAWIE

Prezentowane na tej wystawie zdjęcia (wybór) pochodzą z kolekcji dr Joanny Dobosz-Dobrowolskiej oraz Adama Dobosza. Zdecydowana większość obrazów została utrwalona na szkle – oryginały znajdują się w Muzeum Historycznym we Lwowie. Jedynie w kilku przypadkach znane jest nazwisko ich autorów: J. Trzemeski oraz J. Jeder.

Fotografie wykonano na przełomie XIX i XX. Ich tematyka jest bardzo różnorodna: świątynie, zabytkowe budowle, które stanowią świadectwo polskiej przeszłości miasta (kamienica Królewska, pałace Lubomirskich i Sapiehów), XIX-wieczne obiekty użyteczności publicznej, uczelnie, teatry, reprezentacyjne promenady. Możemy zobaczyć na nich starcie przeszłości – historyzm architektury budynków z XIX w. (neobarok, neorenesans) – z nowoczesnością, którą uosabiał zbudowany w 1914 r. Dom Towarowy MAGNUS, a także współistnienie konnych i elektrycznych już tramwajów.

Mieszkańcy Lwowa pojawiają się na zdjęciach raczej w rolach drugoplanowych, bardzo często ich sylwetki są wręcz rozmyte, co wynikało z konieczności długiego naświetlania obrazu. Wielu z nich spogląda w obiektyw aparatu fotograficznego z dużym zaciekawieniem. Jednak, mimo że nie pełnią na tych uwiecznieniach głównej roli, pozwalają wczuć się w atmosferę miasta i poznać jego codzienność. Widzimy zatem kobiety w długich sukniach, dżentelmenów w kapeluszach, gdzieś tam pojawiają się babina z tobołami na plecach, służące w białych fartuchach, robotnicy. Na Wałach Hetmańskich kłębi się tłum mężczyzn wyczekujących najnowszych informacji biznesowych. Po ulicach krążą furmanki oraz dorożki. Jest spokojnie, niemal sielsko, ale od zrobienia najnowszego zdjęcia – DT Magnus w 1914 r. – miną zaledwie cztery lata, gdy bohaterowie tych zdjęć staną naprzeciwko siebie w walce, która przesądzi o państwowej przynależności Lwowa: polsko-ukraińskiej wojnie z lat 1918-1919. Ale to już zupełnie inny rozdział historii Lwowa.

Na naszej wystawie zdjęciom towarzyszą krótkie opisy, w sposób syntetyczny przedstawiające historię i walory architektoniczne danego obiektu, ciekawostki z okresu jego powstawania, a przede wszystkim jego związki z polską przeszłością Lwowa – jeśli takowe są. Pozwoliło to wzbogacić ekspozycję nie tylko o jakże ważny aspekt poznawczy, ale sprawić, że temu naszemu spacerowi po dawnym Lwowie towarzyszyć będą również emocje.

Wystawa będzie prezentowana do 13 kwietnia 2025 r.